Vảy nến mủ là gì?
Vảy nến mủ, còn được gọi là psoriasis, là một loại bệnh da phổ biến gây ra các mảng sưng đỏ, có vảy, và đầy mủ trên da. Tình trạng này cũng có thể xuất hiện bên trong miệng hoặc dưới móng tay. Một điểm đặc biệt quan trọng là sau khoảng 24 đến 48 giờ sau khi mụn mủ xuất hiện, chúng thường liên kết với nhau và sau đó vỡ ra. Khi mủ khô, vết thương sẽ chuyển sang màu đỏ và sáng bóng, và vị trí của nó sẽ có cảm giác thô và căng.
Điều trị vảy nến mủ
Việc điều trị vảy nến mủ đòi hỏi một kế hoạch chăm sóc toàn diện, với các mục tiêu quan trọng như sau:
- Giảm bớt hoặc điều trị dứt điểm mụn mủ: Điều này đặc biệt quan trọng để làm giảm triệu chứng và khắc phục tình trạng da.
- Giảm bớt các triệu chứng như đau, ngứa, sốt hoặc ớn lạnh: Vảy nến mủ thường gây khó chịu và ngứa ngáy, việc giảm điều này sẽ làm giảm sự không thoải mái.
- Giảm nguy cơ phát triển các biến chứng: Bệnh vảy nến mủ có thể gây ra nhiều vấn đề nếu không được kiểm soát đúng cách.
Hãy cùng tìm hiểu về cách điều trị từng loại vảy nến mủ cụ thể:
1. Vảy nến mủ toàn thân
Vảy nến mủ toàn thân là loại bệnh đặc trưng với mụn mủ lan rộng và đòi hỏi chăm sóc y tế ngay lập tức. Các triệu chứng bao gồm sốt, ớn lạnh, mất nước và mạch nhanh.
Hiếm gặp và là thể nặng, loại bệnh vảy nến này cần được chăm sóc y tế khẩn cấp. Bệnh bắt đầu với da khô, đỏ và mềm. Trong vòng vài giờ, mụn nước đầy mủ lan rộng xuất hiện.
Điều trị vảy nến mủ toàn thân ở người lớn
Bác sĩ da liễu có thể sử dụng một trong những loại thuốc sau đây để kiểm soát bệnh:
- Retinoid đường uống
- Infliximab: Loại thuốc sinh học có thể làm giảm viêm và mụn mủ nhanh chóng.
Một số loại thuốc khác có thể được sử dụng thay thế:
- Apremilast
- Methotrexat
- Cyclosporine
- Một loại thuốc sinh học khác, chẳng hạn như adalimumab hoặc etanercept
Điều trị vảy nến mủ toàn thân ở trẻ em
Mặc dù hiếm gặp nhưng vảy nến mủ có toàn thân có thể gặp ở bệnh nhân dưới 18 tuổi. Các điều trị để kiểm soát vảy nến mủ thể toàn thân ở trẻ em là:
- Cyclosporine: đây có thể là lựa chọn đầu tiên vì thuốc có tác dụng nhanh chóng. Thường mất hai đến bốn tuần để thấy sự cải thiện.
- Etanercept: là một thuốc sinh học được sử dụng để điều trị bệnh vảy nến mảng thể nặng ở trẻ em từ 4 đến 17 tuổi.
- Methotrexate: có thể dùng liều thấp cho trẻ từ 2 tuổi trở lên.
Ngoài các thuốc kể trên còn có các lựa chọn điều trị khác bao gồm liệu pháp quang trị liệu hoặc loại thuốc sinh học khác.
2. Chốc dạng herpes (Impetigo herpetiformis)
Chỉ xuất hiện ở phụ nữ mang thai trong ba tháng cuối của thai kỳ, loại bệnh vảy nến mủ này bắt đầu với những mụn mủ ở bên trong đùi và háng. Khi các mụn mủ liên kết với nhau và lan rộng, các mảng sưng đỏ bao phủ một vùng rộng lớn.
Mụn mủ có thể phát triển bên trong miệng và dưới móng tay.
Thông thường điều trị thể chốc dạng herpes sẽ được bắt đầu với các thuốc bôi tại chỗ:
- Corticosteroid cho da
- Vitamin D tổng hợp
Nếu cần điều trị mạnh hơn để kiểm soát bệnh vảy nến, bác sĩ da liễu có thể chỉ định:
- Quang trị liệu
- Cyclosporine
- Thuốc sinh học
3. Vảy nến mủ bàn tay và bàn chân
Loại bệnh vảy nến mủ này chỉ hình thành ở lòng bàn tay, lòng bàn chân hoặc cả hai. Thông thường, một trong những điều trị sau đây được sử dụng để kiểm soát loại bệnh:
- Thuốc bôi corticosteroid
- Thuốc bôi vitamin D tổng hợp
- Quang trị liệu
- Thuốc bôi phối hợp corticosteroid và axit salicylic
Các phương pháp điều trị trên thường hiệu quả đối với thể bệnh nhẹ. Để tăng cường hiệu quả của thuốc bôi, bác sĩ da liễu có thể yêu cầu bạn bôi thuốc rồi băng kín lạị.
Nếu bạn có nhiều thương tổn, bác sĩ da liễu có thể chỉ định thêm:
- Retinoid đường uống
- Thuốc sinh học
4. Viêm da đầu chi liên tục Hallopeau (Acrodermatitis continua of Hallopeau)
Thể vảy nến mủ này rất hiếm gặp đặc trưng bởi các mụn mủ trên đầu ngón tay, ngón chân hoặc cả hai. Bệnh cũng có thể phát triển bên dưới móng tay.
Thường bắt đầu ở một ngón tay hoặc ngón chân, những vết sưng mới chứa đầy mủ có thể tiếp tục xuất hiện. Sau đó mụn mủ phát triển trên các ngón tay và ngón chân khác. Trong một số ít trường hợp, các mụn mủ có thể từ từ lan ra cánh tay hoặc chân.
Các trường hợp này cần được chăm sóc y tế ngay lập tức. Khi lan rộng, bệnh vảy nến mủ có thể đe dọa tính mạng.
Lựa chọn đầu tiên để điều trị loại bệnh vảy nến mủ này thường bao gồm những điều sau đây:
- Vitamin D tổng hợp kết hợp với một loại corticosteroid mạnh bôi da tại chỗ
- PUVA: bệnh nhân cần bôi psoralen trước khi được chiếu bằng tia UVA trên vùng da bị ảnh hưởng.
Mặc dù ở trên mô tả cách điều trị có thể được sử dụng cho từng loại bệnh vảy nến mủ, nhưng kế hoạch điều trị của mỗi bệnh nhân thường khác nhau tuỳ thuộc vào tuổi, các bệnh nền và sức khỏe tổng quát.
Kết luận
Vảy nến mủ là một bệnh da phổ biến gây khó chịu và tạo ra các triệu chứng không mong muốn. Tuy nhiên, thông qua các phương pháp điều trị hiện đại, bạn có thể kiểm soát tình trạng này và cải thiện chất lượng cuộc sống của mình.
Câu hỏi thường gặp về Vảy nến mủ:
1. Vảy nến mủ có thể lan sang người khác không?
- Không, vảy nến mủ không lây truyền qua tiếp xúc hàng ngày.
2. Tôi có thể sử dụng kem chống nắng khi bị vảy nến mủ không?
- Có, việc sử dụng kem chống nắng có thể bảo vệ da bạn khỏi tác động của tia UV.
3. Có cách nào để ngăn ngừa tái phát của vảy nến mủ không?
- Tuyệt đối cần tránh các yếu tố kích thích như căng thẳng và hút thuốc. Điều trị đúng cách cũng giúp ngăn ngừa tái phát.
4. Vảy nến mủ có liên quan đến bệnh tiểu đường không?
- Hiện chưa có bằng chứng cụ thể về mối liên quan giữa vảy nến mủ và bệnh tiểu đường.
5. Có thể tự điều trị vảy nến mủ bằng các biện pháp tự nhiên không?
- Các biện pháp tự nhiên có thể giúp làm dịu triệu chứng, nhưng việc điều trị nên được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa da liễu.
